Bệnh lý tuyến giáp rất phổ biến, lâm sàng đa dạng, trong đó có thể loại bướu tuyến giáp hoặc rối loạn chức năng tuyến giáp. Thường bướu giáp nhân phần lớn được phát hiện qua siêu âm, muốn phát hiện bản chất của nhân lành hay độc phải có những xét nghiệm cận Ls sâu hơn.
Nhân tuyến giáp chiếm khoảng 4% tổng số người bị bệnh lý tuyến giáp, giới nữ nhiều hơn nam theo tỷ lệ 4/1. Nhân độc tuyến giáp điển hình (bệnh Plummer) và bệnh Basedow có nhiễm độc giáp rõ ràng được chẩn đoán chính xác ngay từ đầu ở phần lớn bệnh nhân, còn nhân nóng tuyến giáp hoặc bướu giáp lan tỏa không điển hình tiết hormone giáp gây nhiễm độc giáp tiền lâm sàng phần lớn bị bỏ sót cùng với nó thì việc quan tâm đến nhiễm độc giáp tiền lâm sàng trong điều trị suy tim chưa được chú ý đúng mức.
CƠ CHẾ GÂY SUY TIM CỦA HORMONE TUYẾN GIÁP TRẠNG
Hormone giáp tác dụng trực tiếp vào tế bào cơ tim làm tăng số lượng và kích thước các ty thể kích hoạt tổng hợp ATP, khi các ty thể nở to quá trình oxy hóa không đi đôi với quá trình phsphoryl hóa nên chuyển hóa năng lượng không được tích lũy dưới dạng ATP mà thải ra thành nhiệt.
Hormone giáp hoạt hóa Enzyme Na+- K+- ATPase làm tăng vận chuyển của Na+, K+ qua màng tế bào quá trình này cũng cần ATP và sinh nhiệt từ đó tăng tổng mức chuyển hóa năng lượng của cơ tim.
Kết quả gây tăng cung lượng tim, tăng nhịp tim, tăng co bóp cơ tim làm HA tâm thu tăng , giãn mạch máu tim và mạch máu toàn bộ cơ thể gây HA tâm trương giảm nhưng HA trung bình không đổi.
Trên TK nói chung và hệ TK tim nói riêng, hormone giáp hoạt hóa các si nap làm ngắn thời gian dẫn truyền xung TK qua si nap gây run cơ, rối loạn co bóp cơ tim. Hệ quả cuối cùng của tất cả các tác dụng trên của hormone giáp nên tim khi vượt qua ngưỡng sinh lý bình thường là suy tim cung lượng cao, loạn nhịp, giãn nở các buồng tim.
LÂM SÀNG TRƯỚC MỘT BỆNH NHÂN CAO TUỔI CÓ CÁC TRIỆU CHỨNG:
- Suy tim.
- Mạch nhanh.
- Rối loạn nhịp tim. Điều trị chống loạn nhịp tim bằng Cordaron không đáp ứng hoặc loạn nhịp tim tiến triển nặng hơn.
- rối loạn TK theo kiểu Basedow.
- Dấu hiệu mắt của Basedow (-).
- XQ hình tim to.
- SA Doppler tim co giãn buồng tim, ef giảm .
- ECG: Thường có nhịp xoang nhanh, rung nhĩ…
Bác sĩ cần chú ý đến tuyến giáp trạng. Khám tuyến giáp có thể thấy:
- Nắn thấy nhân (một, hai hoặc nhiều nhân) hoặc không.
- SA tuyến giáp có nhân (chú ý nhân giáp có thể sau xương ức phải khảo sát kỹ tránh để sót).
- TSH thấp.
- Test TSH không đáp ứng.
- FT3, FT4 tăng nhẹ; có thể không tăng.
- Kháng thể kháng giáp không tìm thấy.
- Xạ hình giáp phát hiện có nhân nóng.
Là xác định bệnh : Suy tim – loạn nhịp – cung lượng cao – giãn nở do nhân độc tuyến giáp.
Nhân độc tuyến giáp (Goitrenodulairetoxique) được hiểu là có tình trạng cường giáp, bản chất của nhân là lành tính nhưng thoát khỏi sự kiểm soát của tuyến yên và hoạt động tự trị.
Nhân độc giáp có thể liên quan đến đột biến gene của thụ thế TSH làm tăng hoạt động nang tuyến mà không liên quan với TSH; cũng có thể là một u tuyến tự động phối hợp với đột biến gene G -Protein; tuy nhiên nguyên nhân hình thành nhân độc tuyến giáp vẫn chưa được hoàn toàn sáng tỏ.
Nhân độc giáp cần nhiều iod để sản xuất T3, T4 do đó khi dùng Cordaron là một thuốc có iod dùng để chống loạn nhịp tim, bệnh có thể nặng thêm. Điều trị khỏi suy tim trong trường hợp này phải giải quyết nguyên nhân u độc tuyến giáp tiết hormone tăng tiềm ẩn trên Ls. Các phương pháp thường dùng:
- Phá hủy nhân độc tuyến giáp bằng sóng cao tần RFA hoặc Laser dưới hướng dẫn của SA.
- Phẫu thuật bóc nhân độc tuyến giáp.
KHUYẾN CÁO ở đây là: Trước người bệnh suy tim loạn nhịp cung lượng cao, hãy khám xét kỹ tìm nguyên nhân trong đó có nhân hoặc bướu tuyến giáp không điển hình để điều trị suy tim theo nguyên nhân.
Để đặt lịch thăm khám và tư vấn điều trị tuyến giáp nhanh chóng, Quý bệnh nhân vui lòng liên hệ số (Zalo) 0919 50 60 90 để được xét nghiệm, chẩn đoán và điều trị hiệu quả nhất.
